| نویسندگان | عبدالرسول فروتن |
|---|---|
| نشریه | کاوش‌نامۀ زبان و ادبیات فارسی ( دانشگاه یزد) |
| شماره صفحات | ۱۶۳-۱۹۱ |
| شماره مجلد | ۵۵ |
| نوع مقاله | Full Paper |
| تاریخ انتشار | ۱۴۰۱ |
| رتبه نشریه | علمی - پژوهشی |
| نوع نشریه | چاپی |
| کشور محل چاپ | ایران |
چکیده مقاله
دربار عثمانی در زمان سلطان محمّد فاتح و فرزندش، سلطان بایزید دوم، از مراکز حامی زبان و ادب فارسی بود؛ به گونه‌ای که برخی ایرانیان با شنیدن اخبار امنیت و حمایت پادشاهان آن دیار، راه مهاجرت اختیار کردند. یکی از این افراد، صوفیی با نام محمودبن حسین موسوی مشهدی بود که بر اثر فتنه‌ها و ظلم‌های حادث‌شده در خراسانِ اواخر قرن نهم، ناگزیر به سوی دربار عثمانی روانه شد. او در قیصریه، با شیخ سیدعبیدالله تستری شیرازی ملاقات و دو سال و نیم در خانقاه او اقامت کرد. پس از آن، بدان نیت که به دربار سلطان بایزید دوم راه یابد و بنا به توصیة سیدعبیدالله، رساله‌ای در تصوّف با نام «تحفةالغیب» نوشت. این رساله، یک مقدّمه و چهار باب دارد و در آن، ابیات فارسی و عربی درخور توجّهی از شاعران مشهور و ناشناخته آمده است.
در این مقاله، به شناسایی محمودبن حسین مشهدی و شیخ او، سیدعبیدالله، می‌پردازیم. پس از آن، ضمن تعیین حدود زمانی تألیف تحفةالغیب، تنها نسخة خطی شناخته‌شدة آن (محفوظ در کتابخانة ایاصوفیا، استانبول) را معرّفی می‌کنیم. در بخش معرّفی رسم‌الخط اثر با یکی از ویژگی‌های درخور توجّه آن، یعنی نقطه‌گذاری، آشنا می‌شویم. ضمناً موضوع این رساله و مشرب فکری نویسندة آن را از نظر می‌گذرانیم و در نهایت به سبک زبانی و وجه ادبی تحفةالغیب اشاره می‌کنیم.
در این مقاله، به شناسایی محمودبن حسین مشهدی و شیخ او، سیدعبیدالله، می‌پردازیم. پس از آن، ضمن تعیین حدود زمانی تألیف تحفةالغیب، تنها نسخة خطی شناخته‌شدة آن (محفوظ در کتابخانة ایاصوفیا، استانبول) را معرّفی می‌کنیم. در بخش معرّفی رسم‌الخط اثر با یکی از ویژگی‌های درخور توجّه آن، یعنی نقطه‌گذاری، آشنا می‌شویم. ضمناً موضوع این رساله و مشرب فکری نویسندة آن را از نظر می‌گذرانیم و در نهایت به سبک زبانی و وجه ادبی تحفةالغیب اشاره می‌کنیم.