بررسی رابطه نگرش گویشوران بومی و میزان شدت تهدید زبانی‌شان با استناد به سند اجرایی یونسکو

چکیده مقاله

برای دستیابی به رابطه بین نگرش بومی­زبانان نسبت به گونه زبانی­شان و میزان شدت تهدید آن گونه زبانی، از طریق نُه شاخصِ سند اجرایی زبان زنده و درخطر یونسکو (2003) و همچنین فرم نگرش­سنج محقق­ساخته، ده گونه­ زبانی در ده آبادی از سه استان تهران، البرز و هرمزگان مورد سنجش قرار گرفت. نتایج از طریق نرم­افزار آماری SPSS تحلیل شد. با توجه به سطح معنی­داری آزمون پیرسون رابطه­ بین دو متغیر نگرش بومی­زبان و شدت درخطر بودن گونه­ زبانی، رابطه­ خطی مثبت است. اگر نگرش بومی­زبان نسبت به گونه­ زبانی­شان مثبت باشد، گونه­ زبانی آنان از وضعیت ایمن­تری برخوردار است و هویت اجتماعی گویشوران در معرض آسیب کمتری است و اگر نگرش گویشوران نسبت به گونه زبانی خود منفی باشد پیش‏بینی می­شود که زبان در معرض خطر جدی باشد. برای حفظ یک گونه زبانی، تقویت نگرش بومی‏زبانان به آن زبان یکی از راهکارهای اصلی قابل پیشنهاد است.